Leningen worden nu investeringen genoemd

Suriname heeft overeenstemming bereikt met de Islamitische Ontwikkelingsbank (IsDB) voor een lening van 235 miljoen US dollar, zo bleek vorige week uit een persbericht van de Communicatiedienst Suriname (CDS). Echter, geprobeerd werd de indruk te wekken dat het om een schenking ging en niet dat Suriname dit geld in de toekomst moet terugbetalen.

Tekst Armand Snijders

Beeld CDS

‘Landenstrategie Suriname en IsDB maakt weg vrij voor miljoenen aan investeringen’, zo luidde in grote lijnen de boodschap die de CDS via de verschillende media met de samenleving deelde. Op zich was dat niet echt nieuws, want IsDB-baas Muhammad Soelaiman Al Jasser had vorig jaar september bij zijn bezoek aan Suriname deze miljoenenleningen al toegezegd. Alleen zijn de afspraken nu formeel beklonken in een ontmoeting tussen minister Stanley Raghoebarsing van Financiën en Planning en Al Jasser.

‘De investeringen zullen zich richten op cruciale sectoren als energie, gezondheidszorg, onderwijs, afvalverwerking, productie en private sector-ontwikkeling en zijn volledig in lijn met de nationale ontwikkelingsstrategie van Suriname’, zo werd gemeld. De bouw van een nieuw Academisch Ziekenhuis Paramaribo, het Academisch Medisch Centrum (AMC), is het belangrijkste project dat zal worden opgezet.

De IsDB zou dat al in 2014 financieren, maar dat plan stierf al snel een stille dood omdat in opdracht van de toenmalige regering allerlei wijzigingen werden aangebracht in het oorspronkelijke ontwerp. Dat viel niet in goede aarde bij de instelling, die zich in 2018 terugtrok en het benodigde geld niet meer beschikbaar stelde.

Onvoldoende deskundigheid

Tijdens zijn recente bezoek toonde Al Jasser zich bereid om het broodnodige project na tien jaar toch weer op te pakken. Echter, Suriname zal nog heel wat werk moeten verzetten voordat de eerste steen voor het hypermoderne ziekenhuis dat tussen de honderd en 150 miljoen US dollar gaat kosten gelegd kan worden. De haalbaarheidsstudie is afgerond, nu moet de bouw worden voorbereid. Gevreesd wordt dat dit niet zonder slag of stoot zal gaan omdat Suriname daarvoor onvoldoende deskundigheid heeft.

Vorig jaar liet Al Jasser zich tegenover Santokhi behoorlijk kritisch uit over de Surinaamse bureaucratie die veel projecten in het verleden heeft gestagneerd. Ook de corruptie is hem een doorn in het oog, al zei hij dat uit beleefdheid niet met zoveel worden in het openbaar. Hij waarschuwde tussen neus en lippen door dat hij in de toekomst dergelijke Surinaamse uitglijders niet zal accepteren.

Project Management Office

Er zou volgens de topman een goed functionerend Project Management Office moeten worden opgezet “Dat is essentieel voor een efficiënt verloop van projecten. Een project dat niet is afgerond is als een stigma voor ons. We zijn geen commerciële bank, maar een ontwikkelingsbank die er is om te helpen.” Suriname heeft ruim een halfjaar later voor zover bekend nog geen aanstalten gemaakt om een Project Management Office op te zetten, wat voor de IsDB geen reden was om de financieringsverzoeken niet te honoreren.

Overigens, in september werd door Al Jasser nog gezegd dat de IsDB tot maximaal 75 miljoen US dollar wilde bijdragen aan de bouw van een nieuw ziekenhuis, maar inmiddels is hij kennelijk van gedachten veranderd en heeft hij het maximale leenbedrag nu verdubbeld. Als alles goed gaat, wordt verwacht dat de financieringsovereenkomst voor het AMC nog dit jaar getekend wordt. Het is vooralsnog onduidelijk of het om volledige nieuwbouw gaat zoals oorspronkelijk de bedoeling was of dat het bestaande AZP grondig wordt verbouwd en uitgebreid.

Geen betaalbare levensmiddelen

De IsDB zal 35 miljoen US dollar aan Suriname lenen voor het Affordable Housing Project. Ook dit was al in 2017 overeengekomen maar is nooit goed van de grond gekomen. Er worden eveneens tientallen miljoenen US dollars uitgetrokken om de elektriciteitsopwekking en -distributie in Paramaribo en Nickerie aanzienlijk te verbeteren en voor het zogeheten project Secondary and Technical Education Support.

Uiteraard wordt in het bericht van de CDS met geen woord gerept over het verzoek dat Santokhi vorig jaar op het bordje van Al Jasser legde voor de financiering van een project voor betaalbare levensmiddelen. Dat was ingegeven door de hete adem die de president vanuit de samenleving in zijn nek voelt omdat de crisis nog altijd voortduurt en het sociale programma van de regering grotendeels faalt.

De smeekbede van het staatshoofd schoot destijds de IsDB -topman in het verkeerde keelgat en die maakte dat ook duidelijk. Hij vond dat Suriname moet doen wat Santokhi zelf heeft beloofd, namelijk op de lange termijn investeren in landbouw. Om die reden heeft de financiële instelling het verzoek niet gehonoreerd.

Lenen om te investeren

Als alle plannen worden uitgevoerd zoals ze zijn gepland, dan zal dat de sectoren waarvoor de vele miljoenen bestemd zijn zeker een belangrijke boost kunnen geven. Wat dat betreft heeft de CDS in het opbeurende persbericht gelijk. Echter, het is opmerkelijk dat de CDS er met geen woord over rept dat de miljoenen geleend worden en op termijn moeten worden terugbetaald.

Het woord ‘lening’ wordt zelfs geen enkele keer genoemd in het bericht. Terwijl de investeringen die worden gepleegd, allemaal met geleend geld zullen worden gedaan. Het enige dat wordt geschonken is 300.000 US dollar voor het Pineapple Value Chain-project; dat zal Suriname geen cent kosten.

Echter, de 235 miljoen US dollar waar nu overeenstemming over is bereikt, moet op den duur wel degelijk opgehoest en terugbetaald worden. Maar kennelijk is de regering bevreesd om het woord ‘lening’ in de mond te nemen, omdat ze daarmee toegeeft na vier jaar niet eens in staat te zijn haar eigen broek ook maar een beetje op te houden, terwijl ze dat wel had beloofd. De schulden zijn alleen maar toegenomen met leningen van het Internationaal Monetair Fonds, de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank, de Wereldbank, recentelijk weer van China voor nog negen nog altijd onbekende projecten en nu dus de IsDB. En dan zijn er nog de oude schulden van een kleine vier miljard US dollar, waarvan de herschikking uiteindelijk veel minder gunstig uitpakte dan verwacht: haircuts (kortingen op de schulden) bleven volledig uit en afgelost werd er ondertussen nauwelijks.

Ook deze regering kon de verleiding niet weerstaan en leent er weer volop op los. Hóe het land al deze miljardenleningen gaat terugbetalen, is voor iedereen een raadsel. Santokhi mikt waarschijnlijk weer op de opbrengsten uit de oliewinning, waardoor er minder over zal blijven voor het land en de Surinamers. Maar dat is pas een zorg voor ná de komende verkiezingen.