Chili cancelt klimaat-en Apec-top te midden van onrust

Chili ziet af van het houden van twee belangrijke internationale topconferenties, waaronder een VN-conferentie over klimaatverandering, terwijl de protesten tegen de regering doorgaan. President Sebastián Piñera zei dat het besluit hem "pijn" had gedaan, maar dat zijn regering  "prioriteit moest geven aan het herstel van de openbare orde".

De COP25-klimaattop was gepland van 2 tot 13 december, terwijl het Apec-handelsforum volgende maand was. De VN zei nu naar alternatieve locaties te kijken. Wereldleiders zouden dit jaar op de Conferentie van de Partijen (COP) bijeenkomen om de uitvoering van het akkoord van Parijs te bespreken - een internationale klimaatovereenkomst die voor het eerst werd getekend op COP21 in december 2015.

Dit is de eerste keer dat een land zich op zo'n korte termijn terugtrekt om de conferentie te organiseren. De demonstraties werden oorspronkelijk veroorzaakt door een nu opgeschorte stijging van de metrotarieven in Santiago. Maar demonstranten marcheren nu om hun onvrede te uiten over een breed scala aan problemen, variërend van ongelijkheid tot de hoge kosten van gezondheidszorg.

De beslissing komt te midden van een aantal wereldwijde klimaatprotesten, waaronder een week van stakingen onder leiding van milieuactivist Greta Thunberg, vorige maand. En terwijl het nieuws werd aangekondigd, onthulde een in de VS gevestigde organisatie ook afzonderlijk dat tientallen miljoenen meer mensen dan eerder werd gedacht, het risico lopen van kustoverstroming door klimaatgedreven zeespiegelstijging in de volgende eeuw.

In een verklaring zei Patricia Espinosa, uitvoerend secretaris van de VN over klimaatverandering: "Eerder vandaag werd ik op de hoogte gebracht van het besluit van de regering van Chili om geen COP25 te organiseren gezien de moeilijke situatie waarin het land zich bevindt. We zijn momenteel alternatieve hostingopties aan het verkennen."

Er werd ook gehoopt dat het Asia Pacific Economic Co-operation (Apec) -forum - dat van 15 tot 17 november in Santiago zal worden gehouden - de spanningen tussen de VS en China zou helpen verlichten. Amerikaanse functionarissen zeiden dat president Donald Trump van plan was de Chinese president Xi Jinping in Apec te ontmoeten om een ​​mogelijke handelsovereenkomst te bespreken. De twee naties zitten al zo'n 18 maanden vast in een escalerende handelsoorlog.

Het Witte Huis bevestigde echter dat, ofschoon er nog geen nieuwe locatie was gevonden, de VS nog steeds verwachtten om volgende maand een eerste handelsovereenkomst met China te ondertekenen. "We kijken ernaar uit om fase één van de historische handelsovereenkomst met China binnen hetzelfde tijdsbestek af te ronden," zei het Witte Huis in een verklaring.

Minstens 20 mensen zijn gedood sinds de massale protesten in Chili begonnen. Hoewel veel protesten vreedzaam waren, waren er ook dodelijke incidenten van brandstichting en plunderingen, evenals gewelddadige botsingen tussen de veiligheidstroepen en demonstranten.

De protesten vertonen weinig tekenen van afname, ondanks dat Piñera maatregelen aankondigde om de onvrede van de Chilenen over grote ongelijkheid en andere grieven, te verminderen. Meer dan 7.000 mensen zijn gearresteerd en de reactie van Piñera op de protesten heeft zware kritiek opgeleverd. Hij stelde een noodtoestand en nachtelijke avondklok in in veel van de grote steden van Chili, maar de maatregelen leken de demonstranten alleen maar verder aan te stimuleren. Een demonstratie op zaterdag heeft naar schatting meer dan een miljoen mensen naar de straten van Santiago getrokken, in wat volgens de organisatoren de grootste demonstratie was sinds de democratie in 1990 in Chili werd hersteld.

Oorspronkelijk zou Brazilië de COP25 organiseren. Maar in november vorig jaar, slechts twee maanden nadat het was aangekondigd als gastland van de top, trok de gekozen president Jair Bolsonaro zich terug. De extreemrechtse leider zei dat dit te wijten was aan de verandering van de overheid en budgetbeperkingen, volgens lokale media. Hij had echter onlangs een minister van Buitenlandse Zaken gekozen die beweerde dat "klimaat alarmisme" slechts een complot was van "culturele marxisten".

Een maand later werd Chili geselecteerd om in plaats daarvan de klimaatconferentie te organiseren. Costa Rica, de andere koploper, trok zich terug vanwege de kosten van organisatie.