Internationale dag voor mensen met een beperking

In 1992 is 3 december door de Verenigde Naties (VN) uitgeroepen tot Internationale Dag voor mensen met een beperking (International Day of Persons with Disabilities). Wereldwijd tracht men het bewustzijn onder de mens te stimuleren door aandacht aan dit onderwerp te besteden. Het thema van dit jaar is 'The future is accessible' (de toekomst is toegankelijk). Hiermee wordt benadrukt dat gestreefd moet worden naar een toekomst waarbij barrières de mens niet meer in de weg staan.

Het Verdrag over de Rechten van Personen met een Beperking (Convention on the Rights of People with Disabilities, CRPD) is in december 2006 door de Verenigde Naties aangenomen. Met dit verdrag kregen mensen met een beperking dezelfde rechten als ieder ander mens en kregen de lidstaten van de VN de verantwoordelijkheid/plicht om alle burgers te respecteren en te beschermen. Een belangrijke voorwaarde voor mensen om zich te kunnen ontplooien, is de toegankelijkheid tot de basisbehoeften. Suriname is ook lid van de VN en heeft in het jaar 2007 het CRPD-verdrag ondertekend. Echter is dit verdrag, tot zo ver bekend, nog niet bekrachtigd, o.a. omdat de nodige wetgeving en het beleid hiervoor nog aangepast/gemaakt moeten worden.

Wat is een beperking?

De ‘World Health Assembly’, het besluitvormend orgaan van de Wereldgezondheidsorganisatie, heeft in 2001 een manier gevonden om het algeheel functioneren van de mens in kaart te brengen: de internationale classificatie van menselijk functioneren (ICF). Deze classificatie dient ook als leidraad voor medici (b.v. neurologen en revalidatie artsen) en paramedici (z.a. de fysiotherapeut en ergotherapeut) bij het behandelen en/of revalideren van personen met klachten en/of beperkingen.

Het woord ‘beperking’ wordt door de ICF gedefinieerd als een overkoepelende term voor beperkingen in lichaamsfunctie stoornissen (b.v. pijn), activiteiten (b.v. lopen, eten, autorijden) en participatie (b.v. naar school/het werk gaan en sporten) in de maatschappij, waarbij persoonlijke en omgevingsfactoren van invloed kunnen zijn hierop. Dit impliceert dat het algeheel functioneren van de mens niet alleen afhankelijk is van de graad van de beperking(en) maar ook van andere factoren zoals familie, vrienden, de samenleving, de toegang tot gezondheidszorg en de toegankelijkheid tot o.a. gebouwen in het land.

De World report on disability 2018 geeft aan dat het aantal mensen met een beperking toeneemt vanwege onder andere de wereldwijde toename in verschillende chronische aandoeningen bijvoorbeeld mentale problemen, diabetes, cardiovasculaire aandoeningen e.d. In Suriname is één van de voornaamste oorzaken van chronische invaliditeit te wijten aan niet aangeboren aandoeningen zoals het krijgen van een beroerte en invaliditeit door verkeersongevallen. Bij de aangeboren aandoeningen is cerebrale parese één van de oorzaken voor een lichamelijke en/of mentale beperking. De exacte cijfers van aandoeningen die leiden tot een lichamelijke en/of mentale beperking zijn tot nog toe onbekend in Suriname.

Rol revalidatie

Het uiteindelijk doel van revalidatie is het optimaliseren van de zelfstandigheid/zelfredzaamheid van het individu, het stimuleren van de interactie van het individu met de omgeving en het bevorderen van het functioneren van het individu in de maatschappij waardoor de kwaliteit van het leven vergroot wordt. De 'Rehabilitation 2030: A Call for Action', een bijeenkomst georganiseerd door de Wereldgezondheidsorganisatie in 2017, benadrukt hierbij het belang van revalidatie voor eenieder die dat nodig heeft en niet alleen voor een bepaalde groep.

Toegankelijkheid bevorderen

Alles wat we kunnen bewerkstelligen om de participatie van mensen met een beperking in de maatschappij te verhogen, draagt bij aan een toegankelijke toekomst, zo kunnen we o.a. denken aan;- Het bieden van eerlijke kansen aan mensen met een beperking, -Het creëren van werkgelegenheid voor mensen met een beperking, - Het creëren van toegankelijkheid van gebouwen voor mensen met een beperking, - het creëren van  mogelijkheden voor recreatie en het uitoefenen van sport door mensen met een beperking.

De Internationale Dag voor mensen met een beperking is door de VN bedoeld als aanmoediging om de discussie over mensenrechten en gelijke kansen voor mensen met een functiebeperking op de agenda te houden, op alle niveaus, lokaal, regionaal, nationaal en internationaal. Dus waar zal jij vandaag deze discussie voeren? Kijk om je heen, hetzij thuis, aan het werk, in de familie of in de sport/hobbyclub; wat kan beter om de participatie van mensen met een beperking te optimaliseren? En tenslotte, zie er vooral op toe dat de discussie niet beperkt blijft tot deze dag, maar denk mee en participeer aan activiteiten die al georganiseerd worden, zodat we kunnen timmeren aan een inclusieve samenleving, met andere woorden: een samenleving waar iedereen kan meedoen!